Sourbeireto
Agrimonia eupatoria
Rosaceae
Àutri noum : Agrimouano, Agrimeno, Agrimòni, Erbo-de-vèire, Erbo-venerello.
Noms en français : Aigremoine eupatoire, Agrimoine.
Descripcioun :La sourbeireto se recounèis eisa emé sa longo espigo de flour jauno e si fru croucu que se prenon dins la lano di bèsti. Trachis dins li relarg un pau umide.
Usanço :Sougno lou mau de garganto, lou raumas, la brounchito e li blessaduro. D'un biais generau es un bon vulneràri e sougno tambèn li moureno, la cagagno e ajudo à pissa : "Pèr pissa se prenié de tisano de sourbeireto, aquelo planto que fai de pichoun pegot [...] Se metié la planto entiero aqui, la tijo amé li flous. " D. Camatte, Senés, (J.-L. Domenge in EbV, op.cit.). E peréu pèr la tèsto : "Ai mau de tèsto, vau me faire uno infusioun d'agrimouano" (P. Lieutaghi, op.cit. p. 64).
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Agrimonia
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Prado umido
- Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Agrimonia eupatoria L., 1753
Vesso-fèro
Vicia sativa
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Pesoto.
Nom en français : Vesce commune.
Descripcioun :La vesso-fèro es uno planto coumuno de champ, camin e ermas. Es une planto proun chanjadisso mai que se recounèis à sis estipulo qu'an de glando à neitar negro, si fueio à 3-8 parèu de fueioun, si flour pourpro o vióuleto estacado sus la cambo emé un pecout courtet, emé un estandard mai sourno que lis alo (de cop que i'a podon èstre blanco). Vendrié d'Iran.
Usanço :Fai un bon fourrage pèr li bèsti. La flour èi manjadisso, mai coume pèr li jaisso, èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Grando erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vicia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Mars à juliet
Liò : Champ
- Prado umido
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Irano-touranienno
Ref. sc. : Vicia sativa L., 1753